Cieśnina Gibraltarska, łac. „Fretum Herculeum” – kanał łączący Morze Śródziemne z Oceanem Atlantyckim, leżący pomiędzy najdalej na południe wysuniętą Hiszpanią a najdalej na północ wysuniętą Afryką. Ma długość 36 mil (58 km) i zwęża się do 8 mil (13 km) szerokości między Point Marroquí (Hiszpania) i Point Cires (Maroko)., Zachodni kraniec cieśniny ma 43 km szerokości między przylądkami Trafalgar (na północy) i Spartel (na południu), a wschodni kraniec ma 23 km szerokości między filarami Heraklesa-które zostały zidentyfikowane jako skała Gibraltaru na północy i jeden z dwóch szczytów na południu: Góra Hacho (w posiadaniu Hiszpanii), w pobliżu miasta Ceuta, Hiszpańskiej eksklawy w Maroku; lub Jebel Moussa (Musa), w Maroku. Cieśnina jest ważną szczeliną, średnio 1200 stóp (365 metrów) głębokości w łuku utworzonym przez góry Atlas w Afryce Północnej i wysoki płaskowyż Hiszpanii.,
Hans Huber
wiatry w cieśninie mają tendencję do kierunku wschodniego lub zachodniego. Płytkie masy zimnego powietrza, najeżdżające Zachodnie Morze Śródziemne od północy, często przepływają przez nisko położony, szybki wiatr wschodni, znany lokalnie jako lewanteria. Przez Cieśninę przebiega również znaczna wymiana wody. Prąd powierzchniowy płynie w kierunku wschodnim przez środek kanału, z wyjątkiem sytuacji, gdy wpływa na niego wiatr wschodni., Ten ruch powierzchniowy przekracza przepływ cięższej, zimniejszej i bardziej słonej wody, który odbywa się poniżej głębokości około 400 stóp (120 metrów). Tak więc tylko istnienie cieśniny uniemożliwia Morze Śródziemne stawanie się kurczącym się słonym jeziorem.
filary Heraklesa wyznaczały Zachodni koniec świata klasycznego. Ma duże znaczenie strategiczne i gospodarcze, Cieśnina była używana przez wielu wczesnych podróżników atlantyckich i nadal ma kluczowe znaczenie dla południowej Europy, Północnej Afryki i zachodniej Azji jako szlak żeglugowy., Wiele z historii tego obszaru wiązało się z rywalizacją o kontrolę nad Skałą Gibraltaru.